تولد كودك و زايمان گاهي ممكن است منجر به ايجاد پارگي دهانه واژن شود كه از عوارض زايمان طبيعي است. يكي از اين پارگي‌ها، پارگي ناحيه‌ي پرينه؛ بين واژن و مقعد است كه احتمال وقوع آن هنگام زايمان بين ۱۰ تا ۲۰ درصد است. در اين مطلب مي‌توانيد با انواع پارگي‌هاي پرينه، درمان و راه‌هاي جلوگيري از آنها هنگام زايمان آشنا شويد.
انوع پارگي پرينه هنگام زايمان
اين پارگي‌ها در اولين زايمان طبيعي شايع‌تر است و ميزان آن از شكاف‌ها و خراش‌هاي كوچك تا پارگي عميق در ماهيچه‌هاي پايين لگن را شامل مي‌شود. هنگام زايمان طبيعي ممكن است در زمان خروج، سر نوزاد به ناحيۀ پرينه فشار وارد كند و باعث كشيدگي پوست و ماهيچه‌هاي اطراف ناحيۀ واژن شود. در چنين حالتي پزشك ممكن است تصميم به عمل اپيزيوتومي بگيرد كه براي انجام آن، برشي را در ناحيۀ پرينه ايجاد مي‌كند تا خروج كودك را تسريع كند، اما واقعيت اين است كه حتي در صورت ايجاد برش اپيزيوتومي، باز هم خطر پارگي وجود خواهد داشت. پارگي پرينه در اثر زايمان مي‌تواند درجه‌هاي مختلفي داشته باشد. انواع پارگي‌هاي ممكن در فرايند زايمان شامل موارد زير است:
پارگي درجه اول: پارگي درجه اول، يك پارگي سطحي شامل پوست پرينه و بافت اطراف دهانۀ واژن است. اين نوع پارگي اغلب آن‌قدر كوچك است كه معمولاً بدون بخيه يا تنها با چند بخيه به سرعت التيام مي‌يابد و عموماً آزاردهنده نيست.
پارگي درجه دوم: پارگي درجه دوم عميق‌تر است و به ماهيچه‌هاي زيرين كشيده مي‌شود. اين پارگي نياز به بخيۀ لايه به لايه دارد، باعث درد و ناراحتي مي‌شود و معمولاً التيام آنها چند هفته طول مي‌كشد. بخيه‌ها در دوره التيام جذب مي‌شود.
پارگي درجه سوم و چهارم: درصد بسيار كمي از زنان هنگام زايمان ممكن است پارگي پرينه‌اي داشته باشند كه تا ناحيۀ ركتوم يا راست‌روده گسترش يابد. اين نوع از پارگي مي‌تواند براي ماه‌ها باعث ايجاد درد شديد شود و خطر ابتلا به بي‌اختياري مدفوع را افزايش دهد. اين نوع از پارگي دهانه واژن شديد، پارگي درجه سوم يا چهارم نام دارد. پارگي درجه سوم در واقع پارگي در بافت واژن، پوست پرينه و ماهيچه‌هاي پرينه است كه تا اسفنكتر مقعد يا عضله‌اي كه مقعد را احاطه كرده نيز گسترش مي‌يابد و پارگي درجه چهارم تا ماهيچه‌هاي اسفنكتر مقعد و بافت زير آن ادامه مي‌يابد.
ساير پارگي‌ها: همچنين اين پارگي ممكن است در بافت‌هاي ديگر نيز رخ دهد. برخي از زنان در بالاي واژن، نزديكي مجراي ادرار دچار پارگي مي‌شوند. اين حالت تحت عنوان پارگي نزديك به مجراي ادرار (Periurethral) نيز شناخته مي‌شود. اين پارگي اغلب بسيار كوچك است و بدون بخيه يا تنها با چند بخيه التيام مي‌يابد. با توجه به اين كه اين پارگي عضله را درگير نمي‌كند، معمولاً با سرعت بيشتري بهبود مي‌يابد و نسبت به پارگي پرينه درد كمتري دارد. با اين حال، اين پارگي معمولاً باعث احساس سوزش در زمان ادرار مي‌شود.
درمان و بهبود پارگي زايمان
در صورت وقوع پارگي يا انجام عمل اپيزيوتومي، اين ناحيه از بدن شما نياز به بخيه خواهيد داشت. پزشك ابتدا با تزريق مستقيم داروي بي‌حسي به نواحي مورد نظر، آنها را بي‌حس مي‌كند و پس از آن با توجه به ميزان پارگي، ناحيۀ مورد نظر را به صورت لايه به لايه بخيه خواهد زد. پس از بخيه، بايد به مدت حداقل ۱۲ ساعت روي محل زخم، يخ بگذاريد. اگر پارگي بيشتر از يك شكاف كوچك باشد، احتمال درد بيشتر خواهد بود. در اين صورت شايد پزشك با توجه به درد شما، داروي مسكن تجويز كند. آزردگي ناشي از اين پارگي‌ها ممكن است سه ماه يا بيشتر طول بكشد. اگرچه در پارگي دهانه واژن هاي سطحي، دوران نقاهت ممكن است تنها چند هفته طول بكشد. در اينجا نكته‌هايي در مورد دورۀ نقاهت بعد از پارگي‌هاي شديد درجه سوم يا چهارم ارائه شده است:
ادرار يا مدفوع كردن مي‌تواند دردناك باشد. از پزشك خود بخواهيد تا براي شما نرم‌كنندۀ مدفوع تجويز كند و مي‌توانيد مصرف آن را تا چندين هفته ادامه دهيد.
در صورت نياز به دفع، خودتان را نگه نداريد و به دستشويي برويد، زيرا ممكن است دچار يبوست شويد.
تا زماني كه پزشك به شما اجازه نداده است، رابطۀ جنسي نداشته باشيد.
از قرار دادن شياف يا هر چيز ديگري در داخل مقعد خودداري كنيد.
پارگي اسفنكتر يا پارگي منتهي به ركتوم در زنان، احتمال بي‌اختياري در دفع گاز معده يا مدفوع را افزايش مي‌دهد. اگر از اين مشكلات رنج مي‌بريد با پزشك خود در اين مورد صحبت كنيد.
راه‌هاي جلوگيري از پارگي رحم
نوعي از پارگي‌هاي هنگام زايمان كه كمتر شيوع دارد نيز پارگي دهانۀ رحم، لب‌هاي واژن يا پارگي عميق‌تر در بافت واژن است. اگر زايمان شما آهسته و كنترل‌شده باشد، ناحيۀ پرينه زمان لازم براي كشيدگي را پيدا مي‌كند و در اين صورت احتمال پارگي رحم كاهش مي‌يابد. براي مثال وقتي سر نوزاد در حال خارج شدن است؛ در اين حالت نيازي به فشار آوردن بيش از حد شما نيست. نتايج برخي از مطالعات نشان مي‌دهد كه استفاده از كيسۀ آب گرم و قرار دادن آن روي پرينه در آخرين بخش از مرحلۀ دوم زايمان كه همان مرحلۀ فشار آوردن براي خروج كودك است، خطر پارگي‌هاي شديد را تا حد قابل توجهي كاهش مي‌دهد. در نهايت شايد بهتر است به دنبال پزشكي باشيد كه معمولاً از اپيزيوتومي استفاده نمي‌كند و تجربۀ زيادي در زايمان بدون پارگي و برش در پرينه دارد، اما به ياد داشته باشيد شما و پزشك نمي‌توانيد همه چيز را كنترل كنيد. ممكن است هيچ راهي براي جلوگيري از پارگي دهانه واژن وجود نداشته باشد، به خصوص اگر اندازۀ كودك بزرگ‌تر از حالت عادي است يا در موقعيت دشواري قرار دارد يا بافت‌هاي شما بسيار ظريف و ضعيف باشند.
تولد كودك و زايمان گاهي ممكن است منجر به ايجاد پارگي دهانه واژن شود كه از عوارض زايمان طبيعي است. يكي از اين پارگي‌ها، پارگي ناحيه‌ي پرينه؛ بين واژن و مقعد است كه احتمال وقوع آن هنگام زايمان بين ۱۰ تا ۲۰ درصد است. در اين مطلب مي‌توانيد با انواع پارگي‌هاي پرينه، درمان و راه‌هاي جلوگيري از آنها هنگام زايمان آشنا شويد.
انوع پارگي پرينه هنگام زايمان
اين پارگي‌ها در اولين زايمان طبيعي شايع‌تر است و ميزان آن از شكاف‌ها و خراش‌هاي كوچك تا پارگي عميق در ماهيچه‌هاي پايين لگن را شامل مي‌شود. هنگام زايمان طبيعي ممكن است در زمان خروج، سر نوزاد به ناحيۀ پرينه فشار وارد كند و باعث كشيدگي پوست و ماهيچه‌هاي اطراف ناحيۀ واژن شود. در چنين حالتي پزشك ممكن است تصميم به عمل اپيزيوتومي بگيرد كه براي انجام آن، برشي را در ناحيۀ پرينه ايجاد مي‌كند تا خروج كودك را تسريع كند، اما واقعيت اين است كه حتي در صورت ايجاد برش اپيزيوتومي، باز هم خطر پارگي وجود خواهد داشت. پارگي پرينه در اثر زايمان مي‌تواند درجه‌هاي مختلفي داشته باشد. انواع پارگي‌هاي ممكن در فرايند زايمان شامل موارد زير است:
پارگي درجه اول: پارگي درجه اول، يك پارگي سطحي شامل پوست پرينه و بافت اطراف دهانۀ واژن است. اين نوع پارگي اغلب آن‌قدر كوچك است كه معمولاً بدون بخيه يا تنها با چند بخيه به سرعت التيام مي‌يابد و عموماً آزاردهنده نيست.
پارگي درجه دوم: پارگي درجه دوم عميق‌تر است و به ماهيچه‌هاي زيرين كشيده مي‌شود. اين پارگي نياز به بخيۀ لايه به لايه دارد، باعث درد و ناراحتي مي‌شود و معمولاً التيام آنها چند هفته طول مي‌كشد. بخيه‌ها در دوره التيام جذب مي‌شود.
پارگي درجه سوم و چهارم: درصد بسيار كمي از زنان هنگام زايمان ممكن است پارگي پرينه‌اي داشته باشند كه تا ناحيۀ ركتوم يا راست‌روده گسترش يابد. اين نوع از پارگي مي‌تواند براي ماه‌ها باعث ايجاد درد شديد شود و خطر ابتلا به بي‌اختياري مدفوع را افزايش دهد. اين نوع از پارگي دهانه واژن شديد، پارگي درجه سوم يا چهارم نام دارد. پارگي درجه سوم در واقع پارگي در بافت واژن، پوست پرينه و ماهيچه‌هاي پرينه است كه تا اسفنكتر مقعد يا عضله‌اي كه مقعد را احاطه كرده نيز گسترش مي‌يابد و پارگي درجه چهارم تا ماهيچه‌هاي اسفنكتر مقعد و بافت زير آن ادامه مي‌يابد.
ساير پارگي‌ها: همچنين اين پارگي ممكن است در بافت‌هاي ديگر نيز رخ دهد. برخي از زنان در بالاي واژن، نزديكي مجراي ادرار دچار پارگي مي‌شوند. اين حالت تحت عنوان پارگي نزديك به مجراي ادرار (Periurethral) نيز شناخته مي‌شود. اين پارگي اغلب بسيار كوچك است و بدون بخيه يا تنها با چند بخيه التيام مي‌يابد. با توجه به اين كه اين پارگي عضله را درگير نمي‌كند، معمولاً با سرعت بيشتري بهبود مي‌يابد و نسبت به پارگي پرينه درد كمتري دارد. با اين حال، اين پارگي معمولاً باعث احساس سوزش در زمان ادرار مي‌شود.
درمان و بهبود پارگي زايمان
در صورت وقوع پارگي يا انجام عمل اپيزيوتومي، اين ناحيه از بدن شما نياز به بخيه خواهيد داشت. پزشك ابتدا با تزريق مستقيم داروي بي‌حسي به نواحي مورد نظر، آنها را بي‌حس مي‌كند و پس از آن با توجه به ميزان پارگي، ناحيۀ مورد نظر را به صورت لايه به لايه بخيه خواهد زد. پس از بخيه، بايد به مدت حداقل ۱۲ ساعت روي محل زخم، يخ بگذاريد. اگر پارگي بيشتر از يك شكاف كوچك باشد، احتمال درد بيشتر خواهد بود. در اين صورت شايد پزشك با توجه به درد شما، داروي مسكن تجويز كند. آزردگي ناشي از اين پارگي‌ها ممكن است سه ماه يا بيشتر طول بكشد. اگرچه در پارگي دهانه واژن هاي سطحي، دوران نقاهت ممكن است تنها چند هفته طول بكشد. در اينجا نكته‌هايي در مورد دورۀ نقاهت بعد از پارگي‌هاي شديد درجه سوم يا چهارم ارائه شده است:
ادرار يا مدفوع كردن مي‌تواند دردناك باشد. از پزشك خود بخواهيد تا براي شما نرم‌كنندۀ مدفوع تجويز كند و مي‌توانيد مصرف آن را تا چندين هفته ادامه دهيد.
در صورت نياز به دفع، خودتان را نگه نداريد و به دستشويي برويد، زيرا ممكن است دچار يبوست شويد.
تا زماني كه پزشك به شما اجازه نداده است، رابطۀ جنسي نداشته باشيد.
از قرار دادن شياف يا هر چيز ديگري در داخل مقعد خودداري كنيد.
پارگي اسفنكتر يا پارگي منتهي به ركتوم در زنان، احتمال بي‌اختياري در دفع گاز معده يا مدفوع را افزايش مي‌دهد. اگر از اين مشكلات رنج مي‌بريد با پزشك خود در اين مورد صحبت كنيد.
راه‌هاي جلوگيري از پارگي رحم
نوعي از پارگي‌هاي هنگام زايمان كه كمتر شيوع دارد نيز پارگي دهانۀ رحم، لب‌هاي واژن يا پارگي عميق‌تر در بافت واژن است. اگر زايمان شما آهسته و كنترل‌شده باشد، ناحيۀ پرينه زمان لازم براي كشيدگي را پيدا مي‌كند و در اين صورت احتمال پارگي رحم كاهش مي‌يابد. براي مثال وقتي سر نوزاد در حال خارج شدن است؛ در اين حالت نيازي به فشار آوردن بيش از حد شما نيست. نتايج برخي از مطالعات نشان مي‌دهد كه استفاده از كيسۀ آب گرم و قرار دادن آن روي پرينه در آخرين بخش از مرحلۀ دوم زايمان كه همان مرحلۀ فشار آوردن براي خروج كودك است، خطر پارگي‌هاي شديد را تا حد قابل توجهي كاهش مي‌دهد. در نهايت شايد بهتر است به دنبال پزشكي باشيد كه معمولاً از اپيزيوتومي استفاده نمي‌كند و تجربۀ زيادي در زايمان بدون پارگي و برش در پرينه دارد، اما به ياد داشته باشيد شما و پزشك نمي‌توانيد همه چيز را كنترل كنيد. ممكن است هيچ راهي براي جلوگيري از پارگي دهانه واژن وجود نداشته باشد، به خصوص اگر اندازۀ كودك بزرگ‌تر از حالت عادي است يا در موقعيت دشواري قرار دارد يا بافت‌هاي شما بسيار ظريف و ضعيف باشند.
۶ دليل براي خودداري از مصرف قندها !