تب كودكان چيست؟
غده هيپوتالاموس كه در وسط پايه مغز واقع شده مثل يك ترموستات عمل مي كند. اين ارگان با درك صحيح ميزان دماي مناسب براي بدن پيامي را به سيستم هاي عصبي ارسال و آنها را براي رسيدن به دماي مطلوب آماده مي كند. دماي طبيعي بدن 37درجه سانتي گراد است البته در برخي افراد اندكي درجه حرارت بدن بالاتر يا پايين تر است. همچنين دماي بدن در طول شبانه روز متغير است؛ تب كودكان در صبح اندكي پايين تر و در عصر اندكي بالاتر مي رود. وقتي ويروسي وارد بدن و خون كودك شود موجب تغييراتي در خون و گلبول هاي سفيد و درجه حرارت بالا براي دفاع مي شود. هيپوتالاموس با درك اين موضوع به سيستم عصبي دستور مي دهد درجه حرارت بدن بالا برود و دماي بدن ممكن است از 38 تا 40 درجه برسد.
با تب عفوني چه كنيم؟
گاهي اوقات در كودكان كمتر از 4 سال به علت عفونت هاي گوش و در كودكان بالاي 4 سال به علت سينوبرونشيت علائم باليني تب و سرفه طول مي كشد. بيشتر محققان و پزشكان معتقدند تب براي كودكان مشكل جدي تلقي نمي شود و تا زماني كه كودك تب دارد و بي قرار است احتياج به داروي مسكن تب بر ندارد. ثابت شده تب يك عامل دفاعي بدن بوده و دوره بيماري را كوتاه تر مي كند و پايين آوردن تب كودكان دوره بهبود بيماري را در كودكان به شدت كند مي كند. بدن براي افزايش درجه حرارت خون مجبور است 01درصد به سوخت و ساز خون بيفزايد و افزايش متابوليسم بدن باعث دفع بسياري از سموم نهفته در بافت ها مي شود. در اين صورت توصيه مي شود در مورد تب بيماري هاي عفوني و تب واكسيناسيون استامينوفن تجويز نشود كه دفاع بدن در مقابل ميكروب ها نيز كمتر شود.
استامينوفن عمدتا به وسيله كبد متابوليزه مي شود. علائم مسموميت خفيف باليني مانند تهوع، رنگ پريدگي و خستگي بروز مي كند كه به وسيله دفع استامينوفن غيرسمي از راه ادرار علائم بهبود مي يابد. استامينوفن براي رفعتب كودكان زير يك سال بر حسب وزن 51-01 قطره 6-4 ساعت و در كودكان بزرگ تر از 2 سال 5 ميلي ليتر معادل يك قاشق مرباخوري 6-4 ساعت يك بار براي زماني كه تب كودكان بالاتر از 5/83 دارد در دوران تب و سرماخوردگي تجويز مي شود. شربت ايبوپروفن داروي مناسب مسكن و تب بر براي كودكاني است كه تب و درد عفونت گوش دارند و بر حسب وزن هر 8-6 ساعت يك قاشق مرباخوري در موارد تب بالا يا همراه استامينوفن در موارد ضروري تجويز مي شود. اگر تب 03 تا 54 دقيقه بعد از مصرف دارو ادامه يافت براي اطمينان از كافي بودن دارو، دوز دارو و پيمانه اي را كه با آن دارو را به كودك داده ايد، كنترل كنيد. در صورتي كه ميزان داروي داده شده كافي باشد ممكن است بدن كودك به دارو جواب نداده باشد. اگر استامينوفن ظرف يك ساعت تب كودكان را پايين نياورد، براي استفاده از داروي ديگر با پزشك مشورت كنيد.
استفاده از درجه هاي اندازه گيري تب كودكان وسيله مناسبي براي اندازه گيري دماي بدن است. براي بچه ها به هيچ وجه دماسنج را در دهان يا مقعد قرار ندهيد چراكه خطرناك است و ممكن است شكسته شود. درجه را زيربغل كودك قرار دهيد و هر دمايي را كه مشاهده كرديد، يك درجه به آن اضافه كنيد، يعني اگر درجه تب كودك شما را 38 نشان داده، در حقيقت او 39 درجه تب دارد. پاشويه يكي از روش هاي سنتي براي كاهش تب است كه هنوز هم به خانواده ها توصيه مي شود. والدين مي توانند دستمالي را با آب شير خيس كنند و روي سر و بدن بچه قرار دهند. حمام كردن روش مناسبي براي كاهش تب كودكان نيست چراكه بچه بيمار است و توان بالايي ندارد و حفظ و كنترل او در اين حالت كار سختي است و ممكن است زمين بخورد.
محققان به اين نتيجه رسيده اند بدن انسان از تب به عنوان يك سپر دفاعي استفاده مي كند و افزايش درجه حرارت برخي ميكروب ها و ويروس ها را از بين مي برد و تب كودكان يكي از نشانه هاي خوب باليني براي آگاهي والدين و پزشك از وجود بيماري هاي عفوني است و بدون وجود تب پيش بيني عفونت در بدن بسيار سخت و پيچيده خواهد بود. گاهي اوقات به دنبال تب كودكان ، لرز ايجاد مي شود و با وجود تب و پوشاندن كودك با پتو، او احساس سرما و لرز مي كند.
در برخي موارد در صورت بروز تب بايد هرچه سريع تر به پزشك مراجعه كنيد. مهم ترين موارد عبارت است از:تب بالاي 38 درجه در كودكان زير 3 ماه، تب بالاي 2/38 در كودكان 3 تا 6 ماه، تب بالاي 8/38 در كودكان بالاي 6 ماه. اگر تب با علائمي مانند تهوع و استفراغ، خشكي دهان، بي قراري شديد، رنگ پريدگي، سردرد شديد، تورم مفاصل، سفتي گردن، درد شديد شكم، برجسته شدن قسمت هاي نرم سر، كاهش سطح هوشياري و مشكلات تنفسي همراه باشد بايد هرچه زودتر به پزشك مراجعه كرد.
تب و آسيب مغز چه ارتباطي با هم دارند؟
واقعيت اين است كه تب آسيبي به مغز وارد نمي كند. در فردي با عملكرد طبيعي مغز تب يك واكنش طبيعي به عفونت است. همان طور كه گفته شد هر مغز طبيعي يك ترموستات داخلي براي پيشگيري از بالا رفتن دماي بدن و آسيب به مغز دارد. آسيب مغز تنها زماني اتفاق مي افتد كه تب كودكان بيش از حد و شوك گرمايي ايجاد شود. تب بيش از حد زماني بروز مي كند كه مغز توان تنظيم حرارت بدن را نداشته باشد يا فرد نتواند خود را خنك كند. اما تب در اثر بيماري يك فرايند طبيعي است و به هيچ كدام از ارگان هاي بدن آسيب نمي زند.
به ياد داشته باشيد كه به دليل سيستم بدني كودك كه به طبع ضعيف تر از افراد بالغ است براي درمان هر نوع مشكل حتي تب كودكان و سرما خوردگي بهترين راه را براي درمان استفاده كنيم.
۶ دليل براي خودداري از مصرف قندها !